Veiligheid van busreizen in Peru
Cruz del Sur bus travel Peru

Veiligheid van busreizen in Peru

Als je als onervaren reiziger online opzoek gaat naar informatie over de veiligheid van bussen in Peru, dan zul je waarschijnlijk schrikken van de hoeveelheid negatieve informatie die je tegenkomt. Krantenkoppen met horror verhalen en bijbehorende foto’s van dodelijke busongelukken bieden niet veel vertrouwen.
Ook de negatieve verhalen van verschillende low-budget backpackers die graag meer volgers op social media willen hebben (negatief nieuws krijgt vaak meer aandacht dan positief nieuws), geven geen goed beeld
Als laatste probeert de Nederlandse regering waarschijnlijk het liefst zo min mogelijk verantwoording te nemen. Zij schrijven op haar van het Ministerie van Buitenlandse Zaken namelijk dat er veel busongelukken in Peru voorkomen en dat je beter niet ‘s nachts met de bus kan reizen.

Betekend dit dan dat je in Peru beter niet met de bus kunt reizen? Nee, gelukkig niet. Als je bedenkt dat Peru 32 miljoen inwoners heeft en de bus dagelijks veruit het belangrijkste vervoersmiddel is dan kun je begrijpen dat ongelukken helaas niet te vermijden zijn. Hieronder zal ik echter uitleggen waarom het veiliger is om in Peru met een nachtbus te reizen dan om deel te nemen aan het Nederlandse verkeer

Hoe veilig zijn lange afstandsbussen in Peru?

Op de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken wordt Ormeño nog aangegeven als één van de drie beste busmaatschappijen in Peru. Dit was misschien 10/ 15 jaar geleden zo, maar sindsdien is de kwaliteit blijven hangen en zijn haar bussen verouderd, terwijl andere busmaatschappijen snel in kwaliteit gestegen zijn.

Meer dan 95% van de lange afstands bussen in Peru worden gebouwd door Scania, Mercedes Benz en Volvo. De betere busmaatschappijen proberen hun bussen in drie tot vijf jaar te vervangen, waardoor deze busmaatschappijen grotendeels over moderne bussen beschikken met de laatste internationale technologie op het gebied van veiligheid.

In tegenstelling tot het gemak waarmee je in Peru een rijbewijs voor je auto kunt halen, worden buschauffeurs wel goed getrained. Zowel Scania als Volvo bieden daarnaast hun eigen rijlessen en cursussen aan. Het speciale rijbewijs (A-llla) dat een chauffeur nodig heeft om met een grote lange afstands bus, de zogenaamde Omnibuses te mogen rijden blijft slechts drie jaar geldig, waarna opnieuw examen gedaan moet worden.
De betere busmaatschappijen hebben daarnaast streng beleid omtrent het rijgedrag en de gezondheid van hun chauffeurs. Buschauffeurs van Cruz del Sur moeten zelfs elk jaar een rijexamen en medische keuring afleggen.
De volgende busmaatschappijen behoren op dit moment tot de beste/ meest veilige busmaatschappijen in Peru: Cruz del Sur Bus, Ittsa Bus, Oltursa, Linea, Emtrafesa en Movil Tours. Andere busmaatschappijen, waaronder Civa en Tepsa worden echter ook steeds beter.
Hoe vaak de bussen van deze maatschappijen onderweg stoppen hangt deels af van hoeveel je betaald. Een directe bus die onderweg bijna niet stopt is vaak iets duurder, terwijl bijvoorbeeld de goedkoopste bus van Linea onderweg velen stops maakt en dus een langere reistijd heeft.
Geen van de bovengenoemde busmaatschappijen stopt echter zomaar onderweg om passagiers in en uit te laten stappen. De meeste Omnibuses (lange afstands bussen) in Peru verplichten hun passagiers niet alleen om een geldig identiteitsbewijs te laten zien, maar ook om langs een metal detector te gaan. Daarnaast wordt je handbagage gecontroleerd en wordt je gefilmd. Wanneer een passagier zich misdraagd wordt van deze film een foto van de betreffende passagier gemaakt en wordt deze vervolgens niet meer op bussen van deze maatschappij toegelaten.

Volgens de Peruaanse wet mogen buschauffeurs niet langer dan 4u30 min. achtereenvolgens rijden, waarna zij minimal 45 onafgebroken moeten rusten. Dit betekend dat de meeste Peruaanse bussen die over lange afstanden rijden tegenwoordig met twee officiële chauffeurs rijden die elkaar elke vier uur afwisselen. De chauffeur die rust heeft hiervoor ook een bed ter beschikking.
Ondanks dat deze wet voor al het personenvervoer in Peru geldt proberen reisorganisaties hier helaas nog regelmatig onderuit te komen. Chauffeurs die met toeristen rondrijden zijn vaak de hele dag alleen om kosten uit te sparen. Als deze chauffeurs geen reisbegeleiders of gidsen naast zich hadden, dan zouden er zeker meer ongelukken gebeuren door oververmoeide chauffeurs.

In heel Peru geldt dat personen vervoer niet harder dan 90 km/u mag rijden. Een chauffeur mag maximal drie minuten lang harder rijden als hij een langzamer voertuig in wil halen.
Om in de gaten te houden of chauffeurs zich aan de regels houden zijn de Omnibuses en toeristen bussen in Peru voorzien van een zogenaamde tachograph die alle bewegingen van de bus registreerd.
De beter busmaatschappijen houden hun bussen zelfs allemaal in real time met GPS in de gaten. Hierdoor weet de maatschappij bijna direct wanneer een bus te hard rijdt, of een ongeplande stop maakt.
In 2014 was Cruz del Sur Bus de eerste Peruaanse en één van de eerste Latijns-Amerikaanse busmaatschappijen die het internationale ISO 39001 veiligheidscertificaat in ontvangst mocht nemen.

Officiële veiligheidsstatistieken:

Volgens statistieken op de officiele website van CNSV, een Peruaanse instantie die de algemene veiligheid in Peru in de gaten houd, kwamen er in 2017 in totaal 2826 mensen om in het Peruaanse verkeer. De meeste dodelijke ongelukken waren in de steden, terwijl er buiten de steden 772 mensen omkwamen bij een verkeersongeval. Van deze 772 kwamen ‘slechts’ 114 mensen om als gevolg van een verkeersongeval met één van de 50 ‘gevaarlijkste’ busmaatschappijen van 2017.
Je kunt deze informatie terugvinden op de website van Sutran, een organisatie die samenwerkt met het Peruaanse ministery van verkeer om de verkeersveiligheid in Peru te verbeteren.
Dit zijn de statistieken van Sutran over busongevallen in 2017.

In de volgende statistieken van verkeersongevallen in Nederland kun je lezen dat in 2017 in totaal 613 mensen overleden als gevolg van een verkeersongeluk.
Nederland heeft 17 miljoen inwoners, dus gemiddeld 1 op de 27733 inwoners kwam om tijdens een verkeersongeval.

Peru heeft 32 miljoen inwoners, dus gemiddeld 1 op de 11324 inwoners kwam om tijdens een verkeersongeval. Het verkeer in Peru is dus minder veilig dan in Nederland. Als we deze berekeningen echter doortrekken naar de Omnibuses dan zul je zien dat het nog steeds veel veiliger is om in Peru met een lange afstands bus te rijden dan om deel te nemen aan het verkeer in Nederland. In 2017 het risico om om te komen terwijl je in één van de 50 ‘gevaarlijkste’ bussen reisde was namelijk 1 : 280702…

Natuurlijk is het niet helemaal eerlijk om alle verkeers doden in Nederland te vergelijken met alleen het aantal mensen dat tijdens de 50 ergste busongevallen om het kwamen. Maar het is ook niet eerlijk om zonder de juiste informatie te blijven roepen dat reizen in de Omnibuses in Peru onveilig is.
Als we ons reisadvies voor Peru op de bovenstaande cijfers zouden baseren, dan zouden we beter kunnen zeggen dat je vooral het verkeer in de grote steden moet vermijden.

Als we de veiligheid van het reizen in de Verenigde Staten erbij zouden halen dan kun je echter beter in Peru reizen. Volgens deze statistieken kwamen er in de Verenigde Staten in 2017 maar liefst 37133 mensen om tijdens verkeersongevallen met gemotoriseerde voertuigen. Met een inwoner aantal van 325,7 miljoen betekend dit een verhouding van 1 op 8772! Interessant om te vermelden is dat het Ministerie van Buitenlandse Zaken op haar website met geen woord rept over deze onveilige verkeerssituatie.

Comfort

Van mijn persoonlijke ervaringen met reizen in Latijns-Amerika, Noord-Amerika en zelfs Nederland vind ik dat de betere busmaatschappijen in Peru de beste service van allemaal geven. Busmaatschappijen zoals Cruz del Sur, Ittsa, Civa en elke jaar meer, bieden nu nachtbussen waar de stoelen echt 180 graden plat kunnen. Je krijgt een deken, een kussen en je eigen media set met de nieuwste films, muziek en internet. Er zijn twee wc’s aan boord in vergelijkbare stijl als in een vliegtuig. Er is een stewardess aan boord die koffie, thee frisdrank en zelfs vegetarische maaltijden serveerd. Ook zijn er maatschappijen die kranten en tijdschriften aanbieden, of zelfs een bingo organiseren!
Maar hier houd het niet op. Op het eerste gezicht is het lasting dat de meeste lange afstands bussen in Peru vanuit hun eigen busstation vertrekken, maar hierdoor zijn deze busstations wel beter georganiseerd en relatief veilig vergeleken met velen (te) grote busstations in Latijns-Amerika. Lange afstands bussen in Peru vertrekken georganiseerd en op tijd en als er onderweg onverwachte blokkades of landverschuivingen zijn doet men er alles aan om het oponthoud zo aangenaam mogelijk te maken. Indien nodig en mogelijk wordt er zelfs extra brandstof en drinken aangevoerd!

Als we naar de kwaliteit van de bussen, de chauffeurs en de statistieken kijken dan is het dus veilig en comfortable om in Peru zowel overdag als ‘s nachts met de bus van stad naar stad te reizen. 15 Jaar reiservaring heeft me echter geleerd dat het reizen in Latijns-Amerika niet altijd vanzelfspreken is. Peru is een reusachtig land (37x zo groot als Nederland) met hoge bergen, diepe rafijnen en wegen die niet altijd even goed worden/ zijn te onderhouden. Gedurende het regenseizoen is het niet ongewoon dat er stenen van de bergen op de weg rollen, of dat landverschuivingen delen van de weg meenemen.
Ondanks alle voorzorgsmaatregelen houden chauffeurs zich nog steeds niet altijd aan alle verkeersregels en zelfs als jou chauffeur dat wel doet, dan kan het nog steeds voorkomen dat een oververmoeide chauffeur van een tegemoed komende vrachtwagen op jouw weghelft beland. Het ergste busongeluk van 2018 in Peru werd veroorzaakt door de combinatie van een onoplettende vrachtwagenchauffeur die met slecht zicht in een scherpe bocht bij een rafijn op de verkeerde weghelft belande.

Overvallen op bussen

Hoe zit het met de verhalen over busovervallen in Peru? Helaas is het waar dat er in Peru nog steeds overvallen op bussen plaatsvinden, zowel op openbare bussen als op toeristen bussen. Het lijkt met de veel jaren minder te worden, maar deze overvallen worden om begrijpelijke redenen ook niet altijd aan de grote klok gehangen.
Gelukkig gaat het de overvallers meestel gewoon om geld en waardevolle spullen en als de passagiers zich rustig houden en alles afgeven, dan raakt niemand gewond. Een college reisbegeleider heeft het jaren geleden zelfs eens voor elkaar gekregen om de overvallers te vragen of zijn groep de paspoorten mocht behouden.
Ondanks dat elke busmaatschappij op verschillende plaatsen in Peru overvallen kan worden is de kans groter wanneer je ‘s nachts met een hele goedkope busmaatschappij reist die onderweg nog steeds passagiers oppikt. Cueva Bus tussen Lima en Nasca werd regelmatig overvallen, terwijl ik nog nooit iets gehoord heb over overvallen op andere busmaatschappijen op deze route. Wel weet ik dat Soyus/ Peru Bus op deze route zowel ‘s nachts als overdag een papiertje aan haar passagiers geeft waarop zij gewaarschuwd worden dat ze goed op hun spullen moeten letten. Deze goedkope busmaatschappij stopt dan ook overal onderweg om passagiers in en uit te laten stappen en onoplettene passagiers worden helaas regelmatig gerold. Hetzelfde gebeurd in de overvolle stadsbussen in Lima.
Ook werden vroeger regelmatig toeristenbussen tussen het vliegveld van Lima en het Miraflores district overvallen. Dit gebeurde wanneer de bussen door een stille arme wijk reden. Gedurende mijn eerste jaren als reisbegeleider (vanaf 2005) moest ik klanten ook altijd vragen om op dat traject de gordijnen van de bus dicht te houden. Waarschijnlijk door de grotere verkeersdrukte in heel Lima zijn deze overvallen nu veel minder geworden.
Lange routes waar meer overvallen voorkwamen/ komen liggen tussen Ica en Cusco en Cusco en Puerto Maldonado. Per dag rijden er echter tientallen bussen langs deze route waarvan veruit de meeste zonder problemen op hun plaats van bestemming aankomen.

Reisadvies voor Peru

Wanneer je in Peru rondreist is het altijd belangrijk om te proberen goed op de hoogte te blijven van de lokale weersomstandigheen en politieke omstandigheden. Valt er veel regen en reis je de bergen in dan is kans op landverschuivingen. Zijn er veel protesten, dan kan het voorkomen dat wegen worden afgesloten.
In mijn jarenlange reiservaring in Latijns-Amerika en Peru heb ik zeker meer dan 100x met verschillende busmaatschappijen ‘s nachts langs verschillende routes gereden, zelfs tussen Ica en Cusco. Ik heb landverschuivingen en wegblokkades meegemaakt, maar ben nog nooit overvallen of zelfs maar bestolen in een bus in Peru.
Omdat ik als tourist in bijna elk land een gewild doelwit ben voor zakkenrollers reis ik in Lima echter bijna nooit met de overvolle stadsbussen, behalve als ik echt niets van waarde bij me heb. Ook probeer ik de kleine combi busjes te vermijden, omdat deze regelmatig vol met mensen gepropt worden en deze chauffeurs wel regelmatig te hard rijden.
Op lange afstanden en vooral ‘s nachts betaal ik liever slechts 5 tot 10 US$ extra om met een goede busmaatschappij te reizen. Ik kan dan onbezorgt mijn ogen dicht doen en ze 10 uur later op de plaats van bestemming uitgerust weer openen.

Ben je al in de stemming gebracht om een avontuurlijke reis door het prachtige Peru te boeken? Neem dan gerust een kijkje op onze pagina met voorbeeld rondreizen in Peru.