Veiligheid in Ecuador
Protests and safety in Ecuador

Hoe is het gesteld met de veiligheid in Ecuador? Is het veilig om door Ecuador te reizen? Hoe veilig is reizen in Ecuador met de bus? Is het veilig om als vrouwelijke soloreizigster in Ecuador te reizen? Het zijn allemaal vragen die wij vaak krijgen en die ons niet verbazen. Als je bedenkt dat Ecuador de afgelopen jaren vooral negatief in het nieuws is geweest. Grote protesten, wegblokkades, bendegeweld en recentelijk zelfs de moorden op politieke figuren die iets wilden doen tegen het recente bendegeweld. Met al deze negativiteit is het niet meer dan normaal dat mensen momenteel een beetje huiverig zijn om naar Ecuador te reizen. Maar het bendegeweld is niet gericht tegen de gewone burgers of buitenlandse toeristen die Ecuador bezoeken.

Op het verkeerde moment op de verkeerde plek

De huidige geweldsgolf (2023/ begin 2024) vindt vooral plaats tussen bendeleden van rivaliserende bendes. Dit kan gevolgen hebben voor ons reizigers in Ecuador wanneer we ons op het verkeerde moment, op de verkeerde plek bevinden. Maar als je als reguliere reiziger de provincie Esmeraldas en de buitenwijken van Guayaquil vermijdt, zul je waarschijnlijk niets van het bendegeweld merken. Zelfs vóór de recente uitbarsting van geweld waren deze gebieden in Ecuador sowieso niet populair bij buitenlandse toeristen. Wie naar Ecuador afreist om de toeristische hoogtepunten zoals de Galapagos eilanden, het Amazone regenwoud, Quilotoa, Cotopaxi, Otavalo, Cuenca, Baños enz. te bezoeken, moet vooral op zijn hoede zijn voor crime of opportunity. Zoals eigenlijk in de meeste toeristische gebieden ter wereld.

Dus is Ecuador nu een gevaarlijk of een veilig land?

Quito en veiligheid in EcuadorWat als een veilig of onveilig land wordt beschouwd, is deels een projectie van iemands eigen ervaringen. Als je opgroeit in het centrum van New York, of op het platteland van Nederland, zal je perceptie van veiligheid anders zijn. Als je jarenlang door Latijns-Amerika gereisd hebt, of nooit je eigen woonplaats uit geweest bent, zal je perceptie van veiligheid anders zijn. Dus hoe krijgen we een neutraal idee van de veiligheid in Ecuador? Het Institute of Economics and Peace onderzocht de veiligheid van 162 landen en stelde een Global Peace Index-lijst samen. Nummer één is het veiligste land om te wonen en nummer 162 is het gevaarlijkste land om in te wonen. Volgens deze lijst voor 2024 is IJsland het veiligste land ter wereld om te wonen en Afghanistan het gevaarlijkste land ter wereld. Ecuador staat op plaats 96, Bolivia op plaats 77 en Nederland op plaats 16. Verrassend genoeg staat de Verenigde Staten op plaats 130… Betekent dit dan ook dat het veiliger is om in Ecuador te reizen dan in de VS?

Veiligheid in Ecuador op reis

Als we naar de statistieken kijken, is het misschien veiliger om in Ecuador te wonen dan om in de Verenigde Staten te wonen. Maar degenen onder ons die naar andere landen reizen, lopen uiteraard meer risico dan degenen die alleen maar deelnemen aan woon- werkverkeer. De meeste reizigers die een ander land bezoeken, zullen daar meer opvallen. Dit maakt reizigers/toeristen een waarschijnlijker doelwit voor zakkenrollen en diefstal. Daarom is je beste verdediging op reis om te proberen om niet op te vallen.

Hoe kan ik opgaan in mijn omgeving?

Oké, zelf ben ik een blonde Nederlander van 1,88 meter lang. Hoe kan ik opgaan in de Lijns-Amerikaanse gemeenschap van Ecuador, waar de Latino’s en inheemse bevolking een gemiddelde lengte van zo’n 1,65 meter hebben? Afhankelijk van het straatbeeld probeer ik me gepast te kleden. Als ik door een stad loop draag ik bijvoorbeeld geen korte broek, shirt zonder mouwen, of kleding met gaten erin. Belangrijker is echter dat ik probeer te voorkomen dat ik er verloren uitzie. Ook al weet ik niet goed waar ik op dat moment ben, ik probeer toch zelfverzekerd over te komen en te doen alsof ik exact weet waar ik naartoe ga. Ik maak wel foto’s, maar ik heb geen enorme dure camera om mijn nek hangen. En ik heb ook geen smartphone op een selfiestick om mij te volgen. Voor elke toevallige waarnemer zie ik er waarschijnlijk wel uit als een buitenlander, maar niet als een argeloze toerist. Wat ook helpt is als je tenminste een aantal woorden Spaans spreekt. Dit maakt het niet alleen eenvoudiger om door Ecuador te reizen, maar het zal ook je reiservaring verbeteren. Contact met de lokale bewoners zal ervoor zorgen dat je Ecuador reis meer diepgang krijgt.

Streetwise in Ecuador

Donkere straat in Quito EcuadorEen andere veiligheidstips voor Ecuador gaat over het hebben en toepassen van straatwijsheid. Een veelgehoorde waarschuwing luidt: “Loop ‘s nachts niet over straat”.
Maar dit klopt niet helemaal. In Baños de Ambato is het bijvoorbeeld zowel overdag als ’s nachts veilig om over straat te lopen. Maar in verschillende buitenwijken van Guayaquil kun je zelfs overdag beter niet als toerist over straat lopen. Voordat je naar Ecuador reist, is het daarom goed om je te laten informeren over de lokale veiligheid van de gebieden die je wilt bezoeken. Hiervoor is de informatie van andere reizigers en lokale mensen vaak waardevoller dan de algemene informatie van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Buitenlandse Zaken probeert zich met haar advies namelijk ook vooral in te dekken. Wanneer je eenmaal in Ecuador op reis bent, in een onbekend deel van een stad loopt en je afvraagt of het veilig is, dan is het goed om op je omgeving te letten. Als je de enige bent die over straat loopt, dan is er waarschijnlijk een goede reden voor de afwezigheid van andere voetgangers. Vaak kun je deze straten beter vermijden. Aan de andere kant, zelfs als het na 22:00 uur is en je bent in een onbekend deel van een Ecuadoraanse stad, maar er lopen nog steeds verschillende andere mensen op hun gemak rond, dan ben je waarschijnlijk in een veilig deel van de stad.

Protesten en wegversperringen in Ecuador

Terwijl straten die te rustige zijn een verhoogt risico vormen voor overvallen, moet je in overvolle straten, zoals tijdens optochten en andere festiviteiten, juist extra oppassen voor zakkenrollers. Ook de Ecuadoraanse protesten, of zelfs wegversperringen, zijn situaties die je het beste kunt vermijden. De meeste protesten zijn gericht tegen de (lokale) overheid en niet tegen buitenlanders. Ik was in Ecuador tijdens het grote protest van de inheemse bevolking in 2019 en ik heb me niet onveilig gevoeld. Maar ik was niet in een van de grote steden. In plaats daarvan bracht ik het gehele protest door op het platteland van Vilcabamba. Het enige probleem dat we hadden was dat toeristen het gebied niet konden bereiken of verlaten. Het is mijn belangrijkste aanbeveling wanneer er protesten en/of wegversperringen in Ecuador plaatsvinden. Gemiddeld worden ze vooraf aangekondigd en duren ze slechts één of twee dagen. Blijf indien mogelijk waar je bent en wacht tot ze afgelopen zijn. Kom nooit te dichtbij bij protesten of wegversperringen. De mensen zijn vaak niet vijandig tegenover ons, maar de stemming in een emotionele massa mensen kan snel omslaan, wat in 2019 ook gebeurde. Als je echt moet reizen, dan kun je bij het hotel waar je verblijft vragen of ze een betrouwbare taxichauffeur kunnen aanbevelen, idealiter met een 4×4 auto. Wellicht kan hij je via alternatieve wegen door het platteland van A naar B vervoeren.

Taxi in Ecuador

In de grote steden van Ecuador zijn taxi’s verplicht hun taximeter te gebruiken, hun taxinummer op de buitenkant te zetten en twee camera’s en zelfs een paniekknop in hun taxi te hebben! Dit alles om hun klanten en soms misschien zelfs de taxichauffeur te beschermen. Ook zijn er diverse betrouwbare online taxiapplicaties beschikbaar, waaronder Cabify en Easy Taxi. Deze apps werken echter niet in kleinere steden en op het platteland van Ecuador. Ook zijn de taxi’s buiten de grote steden niet verplicht om camera’s, een paniekknop of zelfs een taximeter te gebruiken. Een goede manier om buiten de grote steden een betrouwbare taxi te vinden is om een medewerker van je hotel, restaurant, of bar te vragen om een taxi te bellen. Maar wat als je moe bent van het slenteren door een kleine stad, hoe vindt je dan een veilige taxi? Je kunt natuurlijk kijken of er een taxinummer op de buitenkant staat en of er in de taxi camera’s en een paniekknop aanwezig zijn. Maar buiten de grote steden zijn deze zaken niet verplicht. Hoe weet je dan wat een veilige taxi is? De truc die ik gebruik is om altijd mijn eigen taxi te kiezen. Normaal gesproken stap ik niet in taxi’s die langskomen, vertragen of zelfs toeteren om mij in hun taxi te krijgen. Ik kies ook niet voor taxi’s die op populaire toeristische hotspots staan te wachten. In plaats daarvan probeer ik een taxi te kiezen die bij een stoplicht staat te wachten, of een taxi die net andere mensen afzet. Ik vertrouw ook op mijn gevoel. Als ik een taxichauffeur zie die ik niet leuk vind, wacht ik gewoon op de volgende. Er rijden doorgaans voldoende taxi’s door de straten van Ecuador en veruit de meeste zijn betrouwbaar.

De veiligheid van bussen in Ecuador

Veiligheid openbare bussen EcuadorEcuador heeft een goede dekking van openbare bussen, wat betekent dat je bijna overal met de openbare bus kunt komen. De kwaliteit van deze busdiensten is doorgaans redelijk tot zelfs goed en comfortabel. De reguliere stadsbussen bieden een behoorlijke kwaliteit, maar zijn vaak erg druk. Ik reis alleen met een stadsbus in Ecuador als er zitplaatsen beschikbaar zijn, want als je in een overvolle bus staat, ben je een gemakkelijk doelwit voor de zeer bekwame zakkenrollers. In de bussen tussen de verschillende provincies mogen passagiers tegenwoordig, officieel, niet meer staan. Maar niet iedere busmaatschappij/chauffeur volgt deze regels. Wanneer je op een busstation in Ecuador een buskaartje koopt, dan staan hier wel altijd stoelnummers op. Deze nummers worden ook gerespecteerd. Er stappen echter onderweg ook regelmatig passagiers in en uit. Daarnaast zijn er stops die populair zijn bij straatverkopers. Zij verkopen van alles, van eten en drinken tot zonnebrillen en natuurlijke ‘medicijnen’. Vooral tijdens deze stops stappen er vaak veel mensen tegelijk in en uit de bus en moet je extra voorzichtig zijn met je handbagage. Het is sowieso beter om nooit iets van waarde in de opbergruimte boven je hoofd of onder je stoel te leggen. Je handbagage kun je het beste op schoot of tussen je benen bewaren. Vooral de bus route tussen Quito en Otavalo stond/staat bekend als werkterrein voor zakkenrollers. Over het algemeen is je hoofdbagage in het de opbergruimte onder de bus wel veilig tegen diefstal. Maar het is wel aan te raden om niets breekbaars, zoals laptops, of camera’s in je hoofdbagage te bewaren,, omdat men niet altijd zachtzinnig met deze bagage omgaat. Wanneer je met de nachtbus in Ecuador reist, kun je je waardevolle en/of breekbare bagage het beste op schoot houden, met je armen eromheen. Of tussen je benen, met de bandjes om één van je benen. Sommige bedrijven (zoals Loja International) bieden ook comfortabele directe nachtbussen aan die geen onregelmatige stops maken. Dit zijn de beste opties.

Directe transportservices in Ecuador

De afgelopen jaren zijn steeds meer bedrijven begonnen met het aanbieden van al dan niet gedeelde directe transportdiensten van A naar B, zonder stops onderweg. Deze diensten omvatten een directe bus service van de luchthaven van Quito naar het centrum van Quito en Sprinter bussen van Quito naar Cuenca en van Cuenca naar Guayaquil. Deze Sprinter bussen maken onderweg alleen een wc-stop, waardoor ze sneller zijn en veiliger tegen zakkenrollers. Hier moet ik echter wel bij vermelden dat er helaas ook chauffeurs tussen zitten die te snel en soms zelfs een beetje roekeloos rijden… Op kortere afstanden, zoals van Loja naar Vilcabamba, of Loja naar Macara, zijn er ook directe vervoersdiensten die met auto’s of pick-ups vertrekken wanneer ze 4 of 5 passagiers hebben. Het is net als betaald carpoolen. Het is een veilige en snelle manier om van A naar B te reizen, maar ben je de eerste van 5 passagiers, dan kan het zijn dat je even moet wachten tot er nog 4 passagiers zijn.

Andere veiligheidstips in Ecuador

Andere tips om je veiligheid in Ecuador tijdens het rondreizen te verbeteren zijn algemene aanbevelingen zoals: Laat NOOIT je drankje onbeheerd achter. Dit betekent ook dat je beter geen drankjes van andere mensen kunt accepteren, behalve als je duidelijk kunt zien hoe deze geschonken worden. Loop niet te koop met je waardevolle spullen; Ga altijd eerst terug naar je hotel nadat je geld uit een pinautomaat hebt gehaald, tenzij je dat geld bijvoorbeeld direct in een restaurant uit gaat geven; Neem twee portemonnees mee. Eén met al je belangrijke pasjes en een andere portemonnee (bij voorkeur zelfs met een verlopen bankpas) voor kleine uitgaven, zoals het kopen van souvenirs of het kopen van spullen bij straatverkopers. Als je, in een zeldzaam geval, toch wordt beroofd, is het altijd het beste om de overvaller op zijn minst iets te kunnen geven om frustratie en misschien zelfs geweld te voorkomen.

Hoogteziekte tijdens een reis in Ecuador

Cayambe bergbeklimmen EcuadorAls mensen het over de veiligheid in Ecuador hebben, vergeten ze vaak over de geografie van het land te praten. De meeste reizigers die in Ecuador aankomen, landen op de luchthaven van Quito, dat zich op een hoogte van 2813 meter boven zeeniveau bevindt. Kom je van zeeniveau, dan zul je duidelijk merken dat er op deze grotere hoogte minder zuurstof in de lucht zit. De meeste reizigers zullen alleen sneller buiten adem en moe zijn, maar sommigen krijgen ook hoofdpijn. Normaal gesproken raden we onze klanten daarom aan om hun eerste nacht in Otavalo te verblijven. Omdat de luchthaven van Quito min of meer tussen Quito en Otavalo ligt, maar het verkeer naar Quito veel drukker is, is de reistijd naar Otavalo niet veel langer. Het voordeel is echter dat Otavalo op 2532 m hoogte ligt en in een groenere omgeving, met meer zuurstof in de lucht. Voor meer informatie over de effecten van reizen op grotere hoogte raad ik aan een van onze eerdere artikelen over hoogteziekte te lezen.

Dengue en je veiligheid in Ecuador

Klanten vragen ons vaak naar de aanwezigheid van Malaria in Ecuador, omdat bijvoorbeeld de GGD hen gewaarschuwd heeft voor Malaria en hen in sommige gevallen aanraad om pillen te slikken. Regelmatig wordt echter vergeten om reizigers te waarschuwen voor Dengue. De kans om in Ecuador Malaria op te lopen is erg klein, maar aan de kust van Ecuador is er een realistische kans om besmet te raken met Dengue. De symptomen zijn vergelijkbaar (zeer hoge koorts), maar er bestaan geen vaccins en medicijnen tegen Dengue. Het enige dat je kunt doen, is kalm blijven en je lichaam koel en gehydrateerd houden. Maar het is natuurlijk nog beter om te proberen te voorkomen dat je door de Dengue-mug wordt gebeten, door je huid te beschermen. De Dengue en Malaria muggen leven niet in koudere gebieden en/of op hoogten boven 2000 m (6562 voet) boven zeeniveau. Wanneer je door de hooglanden van Ecuador reist, hoef je je dus geen zorgen te maken.